شرایط پروازی VFR

شرایط پروازی VFR چیست؟

قبل از اینکه به توضیح شرایط پروازی VFR بپردازیم در ابتدا باید با انواع شرایط ممکن برای پرواز آشنا شویم. پس از کنوانسیون شیکاگو بیش از ۵۰ کشور گرد هم جمع شدند و پیمانی را امضا کردند. قرار بر این شد که قوانین مربوط به هوانوردی در کتاب‌ها و جلدهای متعدد جمع‌آوری شوند تا چارچوبی باشند برای صنعت هوانوردی. تعداد این کتاب‌ها تاکنون به ۱۹ جلد رسیده است.

این مجموعه شامل کلیه قوانین و دستورالعمل‌های مورد نیاز در بخش های مختلف صنعت هوانوردی است. یکی از مهم ترین آنها جلد دوم این مجموعه است که از آن با نام قوانین هوایی انکس ۲ (ANNEX2) یاد می شود. در فصل چهارم این جلد به قوانین پرواز VFR پرداخته شده است که در این مقاله به صورت اجمالی به آن اشاره خواهیم کرد.

آشنایی با انواع شرایط و قوانین پرواز

یکی از مهم‌ترین عواملی که انجام پرواز یا عدم انجام آن و یا چگونگی انجام پرواز را مشخص می‌کند شرایط آب و هوایی است. برای انجام یک پرواز ایمن حتما از قبل باید هوای حال حاضر فرودگاه مبدا و مقصد و هوای مسیر و همچنین پیش‌بینی آن در فرودگاه مقصد و فرودگاه جایگزین بررسی شود. با توجه به اینکه میزان سوخت یک هواپیما محدود است در صورتی که هوای فرودگاه مقصد برای فرود مناسب نباشد خلبان با توجه به بررسی شرایط مختلف و قوانین مربوطه تصمیم می گیرد که به فرودگاه شهر مبدا بازگردد یا در فرودگاه جایگزین هواپیما را فرود آورد.

به صورت کلی دو نوع شرایط پرواز بر اساس وضعیت هوا وجود خواهد داشت:

۱.شرایط هوایی متکی بر دید (VMC: Visual Metrological Condition)

در شرایط هوایی VMC میزان دید و پدیده‌های جویی و شرایط مختلف به گونه‌ای است که خلبان به طور کامل می‌تواند دید محیط را داشته باشد. این شرایط نیازی به استفاده و اتکای صددرصدی بر آلات‌دقیق و نشانگرهای هواپیمای خود ندارد. در گذشته تا قبل از پیشرفته شدن هواپیماها و وجود سیستم‌های ناوبری دقیق، جهت یابی و پیدا کردن مسیر تماما بر عهده خلبان بود.

میزان دید محیط، تاثیر بسیار زیادی بر توانایی خلبان برای انجام این اعمال بود. به همین علت بود که برای استخدام خلبانان میزان سلامت آن‌ها بسیار بااهمیت بود. تست‌های بسیار سخت پزشکی برای تایید و جذب خلبانان انجام می شد. در گذر زمان با پیشرفت هواپیماها و اضافه شدن سیستم‌های ناوبری و دیگر سیستم های پیچیده میزان اتکای هواپیما به خلبان کمتر شد.

بنابراین وجود خلبان بیشتر جنبه ی نظارتی پیدا کرد و نقش خلبان بیشتر در هنگام شرایط اضطراری پررنگ شد. در شرایط VMC دید و پدیده‌های جوی وضعیت مطلوبی برای پرواز دارند. هواپیماهای سبک، فوق‌سبک و آموزشی و بسیاری دیگر از وسایل پرنده قادر به پرواز ایمن خواهند بود.

۲.شرایط پروازی متکی بر آلات دقیق (IMC: Instrument Metrological Condition)

در این وضعیت میزان دید محیط به علت وجود پدیده‌های جوی و شرایط ابرها و غیره به گونه‌ای می‌شود که خلبان نمی‌تواند بدون گذراندن دوره‌های مخصوص (Instrument Rating) و آمادگی لازم و همچنین وجود آلات دقیق مناسب هواپیمای خود را هدایت کند. پایین بودن دید و پدیده هایی مانند تگرگ،طوفان، بارش باران و یا برف پرواز را برای بسیاری از خلبانان و وسایل پرنده بسیار دشوار می کند. تا جایی که در این شرایط فقط خلبانان و هواپیماهایی قادر به انجام پرواز هستند که تجهیزات و آمادگی لازم برای پرواز در این شرایط را داشته باشند.

قوانین شرایط پروازی

حال که با انواع شرایط پروازی آشنا شدیم می‌توانیم به بررسی قوانین تعیین شده برای هر یک از این شرایط بپردازیم. بر اساس شرایط پروازی قوانین حاکم بر پرواز نیز به صورت کلی به دو دسته VFR و IFR تقسیم می گردد. که در این مقاله به بررسی شرایط VFR خواهیم پرداخت. البته قوانین هوایی شامل جزئیاتی هستند که با مراجعه به جلد دوم فصل چهارم انکس ۲ می‌توانید آن را مطالعه کنید. در این مقاله قصد ما صرفا توضیح اجمالی و آشنایی خواهد بود.

قوانین پروازهای VFR

در این بخش به قوانینی می‌پردازیم که برای پرواز در شرایطی وضع شده‌اند که خلبانان و هواپیماها به علت مساعد بودن شرایط جوی به راحتی قادر به پرواز هستند. همانطور که انتظار می رود قوانین وضع شده برای این شرایط با توجه به دید خوب از محیط، بیشتر مسئولیت‌ها بر عهده خلبانان خواهد بود. در این بخش به تعدادی از قوانین هوایی مربوطه به VFR خواهیم پرداخت.

قوانین هوانوردی مربوط به شرایط پروازهای VFR مربوط به این است که هواپیماهایی که بر اساس این قوانین پرواز می‌کنند بدون درخواست قبلی و هماهنگی اجازه ورود به مناطق و فضاهای کنترل شده و دوره ترافیک را ندارند. همچنین وسایل پرنده‌ای که براساس این قوانین پرواز می‌کنند اجازه انجام پرواز را ندارند مگر در شرایطی که در زیر بیان شده است:

نبایدهای پرواز VFR

1. ارتفاع سقف ابر پایین‌تر از ۴۵۰ متر نباشد.
2. دید بر روی سطح زمین کمتر از ۵ کیلومتر نباشد
3. ارتفاع پروازی بیش از ۲۰۰۰۰ پا نباشد.
4. سرعت پرواز در محدوده سرعت صوت و بیش از آن مجاز نخواهد بود.

همچنین برای عبور از مناطق مسکونی و غیر مسکونی حداقل ارتفاعات پروازی برای این مدل از پرواز ها در نظر گرفته می شود که می توان به صورت زیر بیان کرد:

1. برای پرواز در مناطق مسکونی و پر جمعیت حداقل ارتفاع مجاز پروازی باید ۳۰۰ متر از بلند ترین مانع آن منطقه پروازی به شعاع ۶۰۰ متر از وسیله ی پرنده باشد.
2. در مناطق دیگر حداقل ارتفاع پروازی ۱۵۰ متر از سطح خشکی یا آب خواهد بود.

انکس ۲ منبع قوانین شرایط پرواز

قوانینی که بیان شد برخی از قوانین مربوط به پروازهای VFR است که برای مطالعه دقیق‌تر می‌توانید به منبعی که در بالاتر به آن اشاره کردیم مراجعه کنید. در انکس ۲ در فصل‌های دیگر به قوانین پرواز IFR و همچنین قوانین و دستورالعمل‌های پروازی دیگر پرداخته شده است. یادگیری و فهم این قوانین نتنها برای خلبانان هواپیماها و دیگر وسایل پرنده لازم است بلکه برای مهندسین مراقبت پرواز، جز مهم‌ترین سرفصل‌ها خواهد بود.

مهندسین مراقبت پرواز دروس بسیار زیادی درباره قوانین پرواز در دوران آموزشی خود می‌آموزند تا بتوانند در راستای انجام پروازهای ایمن نقش پررنگ خود را به درستی ایفا کنند.

در این نوشته سعی کردیم تا اطلاعاتی در مورد شرایط پروازی VFR ارائه نماییم. در انتها شما می‌توانید با ارائه نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها، ما را در ارائه بهتر خدمات یاری نمایید.