آموزش خلبانی بانوان

آموزش خلبانی برای بانوان

پرواز در آسمان‌ها همیشه شگفت‌انگیز است. اما تا چه میزان بانوان ایرانی این فرصت را داشته‌اند تا با خلبانی در آسمان پرواز کنند؟ چالش‌ها و موانع متعددی در این مسیر وجود دارد که بانوان را از شرکت در این حرفه باز می‌دارد. در این مقاله، در مورد آموزش خلبانی برای بانوان، شرایط خلبانی زنان، حداقل قد برای خلبان خانم، بررسی موانع و مشکلات شغل خلبانی برای بانوان و عوامل موثر بر حضور آنها در این حوزه می‌پردازیم .

تاریخچه زنان در صنعت هوانوردی

زنان از همان آغاز سفرهای هوایی و زمانی که هواپیماها، هلی‌کوپترها و سفرهای فضایی توسعه یافتند، در هوانوردی شرکت داشتند. در گذشته زنان خلبان “آویاتریس” نیز نامیده می‌شدند. از سال ۱۹۰۸ زنان با هواپیمای موتوردار پرواز می کردند. قبل از سال ۱۹۷۰، اکثر آنها به کار خصوصی یا در نقش‌های پشتیبانی در صنعت هوانوردی محدود بودند. ولی اولین زنی که در صنعت هوانوردی تاریخ ساز شد کسی نبود جز کاترین رایت.

هنگامی که برادران رایت برای اولین بار در سال۱۹۰۳ پرواز کردند، قصدشان اثبات این بود که انسان‌ها هم می‌توانند پرواز کنند. ولی محور اصلی پیشرفتشان خواهرشان کاترین بود. این قهرمان برجسته هوانوردی مدیریت تجارت شرکت برادرانش را برعهده گرفت و آن ها را قادر ساخت تا هواپیمایشان را تکمیل کنند.

کاترین رایت اولین زن تاریخ‌ساز صنعت هوانوردی

کاترین رایت نقش مهمی در صنعت هوانوردی اولیه ایالات متحده داشت. خواهر کوچکتر ویلبر و ارویل رایت، مخترعان اولین هواپیما،او نماینده کلیدی در شرکت رایت بود. رایت که در ۱۹ اوت ۱۸۷۴ در دیتون، اوهایو به دنیا آمد، از سن ۱۵ سالگی پس از مرگ مادرش سوزان کورنر رایت، به عنوان مراقب اصلی خانواده خود عمل کرد.

کاترین باهوش و قاطع بود، او در سال ۱۸۹۸ از کالج مترقی اوبرلین فارغ التحصیل شد و خیلی زود به عنوان معلم دبیرستان شروع به کار کرد. رایت شخصیتی قوی داشت و به برادرانش حمایت و توصیه های عملی بی دریغ ارائه می کرد. او در طول آزمایشات و سفرهای آنها؛ به برقراری ارتباطات، نوشتن و پشتیبانی از عملیات پرواز آزمایشی آنها پرداخت.

در سال ۱۹۰۹، او برادرانش را برای به دست آوردن بودجه و ارتقای فروش به اروپا همراهی کرد. در طول این نمایشگاه‌ها کاترین به عنوان نماینده شرکت رایت فعالیت می کرد. به زودی، او و برادرانش به عنوان افراد مشهور در اروپا شناخته شدند. جایی که به او نشان لژیون افتخار، بالاترین نشان شایستگی فرانسوی اعطا شد. در سال ۱۹۱۲، پس از درگذشت ویلبر، کاترین جانشین او در شرکت شد تا اینکه شرکت در سال ۱۹۱۵ توسط ارویل فروخته شد.

اولین زنان در صنعت هوانوردی

در این قسمت به معرفی اولین زنانی که در طول تاریخ موفق به پرواز شدند می‌پردازیم.

اولین زن خلبان (غیررسمی)

۱۹۱۰ – Baroness Raymonde de Laroche: first woman to receive a
:pilot’s license (in France)

اولین زنی که گواهینامه خلبانی را دریافت کرد

۱۹۱۱ – Harriet Quimby – first American female licenced pilot and
first woman to fly across the English Channel in 1912

اولین زن خلبان آمریکایی دارای گواهینامه که در سال ۱۹۱۲ از کانال مانش عبور کرد.

۱۹۱۲ – Amelie Hedwig Beese: first woman to patent an aircraft
design

اولین زنی که در جنگ پرواز کرد.

۱۹۲۱ – Bessie Coleman: first African American female pilot

اولین زن خلبان بدلکار

۱۹۳۲ – Amelia Earhart: first woman to fly solo about 14,000 feet
and the first woman to fly solo across the Atlantic Ocean

اولین زن که به صورت سولو (انفرادی) پرواز کرد

اولین زنی که به صورت سولو در ارتفاع ۱۴۰۰۰ پا پرواز کرد و اولین زن که به صورت سولو از اقیانوس اطلس عبور کرد.

۱۹۳۴ – Marina Mikhailovna Raskova: first woman to teach at a
military flight academy

اولین زن خلبان هلی کوپتر

۱۹۳۹ – Willa Brown: first female African American commercial pilot

اولین زن آمریکایی-آفریقایی خلبان تجاری

۱۹۵۳ – Jacqueline Cochran: first woman to break the sound
barrier

اولین زن که به صورت سولو در سراسر جهان پرواز کرد.

۱۹۸۱ – Ensign Mary Crawford: first female naval flight officer

اولین زنی که با جت خطوط هوایی مافوق صوت پرواز کرد.

۱۹۹۵ – Lt. Col. Eileen Marie Collins: first female pilot in the U.S
space shuttle programme

اولین خلبان زن در ایران

اکرم منفرد آریا (زادهٔ ۱۳۲۵، تهران) نویسنده و خلبان هواپیماهای گلایدر و تک و دو موتوره ایرانی است. اکرم منفرد آریا در سال ۱۹۴۶ میلادی در تهران متولّد شد. او اولین خلبان زن ایرانی است. در سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴) و در حالی که ازدواج کرده بود آموزش‌های خلبانی برای بانوان را ادامه داد که منجر به تغییر زندگی اش از یک زن خانه‌دار به زن خلبان ایرانی شد.

این به خودی خود قابل توجه بود چرا که منفرد آریا در آن زمان مادر پنج فرزند دو تا یازده ساله بود. وی آموزش خلبانی خود را در هواپیماهای گلایدر (Engineless) آغاز کرد. پس از دریافت مدرک خود از مدرسه خلبانی دوشان‌تپه کار خود را در مدرسه خلبانی قلعه مرغی در جهت شروع پرواز انواع مختلف هواپیماهای تک و دو موتوره ادامه داد.

بعد از این که آموزش‌های خود را به‌طور کامل با موفقیت به پایان رساند دومین مدرک خود را دریافت کرد. وی تا قبل از شروع انقلاب ۱۳۵۷ به پرواز خود ادامه داد. به استثنای شاهزاده فاطمه پهلوی او زنی بود که برای دریافت مجوز خلبانی در ایران تلاش کرده‌است.
در سال ۱۹۷۴ در حالی که متأهّل و دارای ۵ فرزند بود، شروع به آموزش خلبانی در باشگاه سلطنتی حمل و نقل هوایی کرد. او در پایگاه دوشان‌تپه به دانش آموزانی که مایل به یادگیری رشتهٔ خلبانی بودند درس می‌داد.
پس از دریافت مجوّز پرواز با هواپیماهای گلایدر، او در اکتبر همان سال به پایگاه پرواز قلعه مرغی به منظور یادگیری دروس مربوط به هواپیماهای تک و دو موتوره، رفت. او آموزش خود را با سسنا۱۷۲ شروع کرد و تنها با ۱۴ ساعت پرواز موفّق شد که اوّلین پرواز انفرادی خود را انجام دهد.
مراحل بعدی آموزش او شامل پرواز در شب و پرواز برای مسافت‌های طولانی به تعدادی از شهرها مانند تبریز، کرمانشاه، اهواز، اصفهان، و رشت بود. او در طی ۴ سال پرواز خود، ۵۰ ساعت به صورت انفرادی و ۱۵۰ ساعت به همراه مربی اش در شب و روز پرواز کرد.
علاوه بر این او در ادامهٔ مراحل عملی آموزش خلبانی بانوان، درس‌هایی با عناوین: علم مربوط به حرکت اجسام در گازها وهوا، موتور، ابزار دقیق، هواشناسی، ناوبری و زبان انگلیسی را آموخت. پس از اخذ گواهینامه‌های خلبانی خود، او دو کاری را که مایل به انجام دادن آن‌ها است ارائه می‌دهد: یکی به عنوان مربی پرواز در باشگاه سلطنتی حمل و نقل هوایی و دیگری به عنوان خلبان برای هواپیماهای دو موتوره در خطوط هوایی Air-Asseman.

اما او به هر حال قادر به دنبال کردن حرفه خود و یا آموزش بیشتر در این زمینه با توجه به انقلاب در ایران نبود. بعدها در سال ۱۹۸۹ و در حالی که در سوئد زندگی می‌کند، درس‌های پرواز خود را همراه با درس‌های تئوری‌اش در مدرسه حمل و نقل در Bromma ادامه می‌دهد و در استکهلم مجوز سوئدی خود را دریافت می‌کند.

تعداد خلبان زن در ایران

حدود ۲۰ خلبان خانم فعال در کشور داریم. البته خانم‌های خلبانی هستند که پرواز نمی‌کنند و تنها به آموزش مشغولند که تعدادشان زیاد است و آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد.

شرایط خلبان شدن برای بانوان

اولین و مهم‌ترین شرط ورود به این گرایش سلامت جسمی است. دلیل این موضوع این است که خلبان بالاترین جایگاه در سیستم هدایت هواپیما را بر عهده دارد و جان تعداد زیادی از انسان ها در دست او است.

در ادامه آزمایش‌های لازم برای سنجش سلامت داوطلبان آموزش خلبانی برای خانم‌ها و آقایان انجام می‌شود عبارتند از:

1. تست بینایی که شامل میدان و عمق دید و کوررنگی می‌شود.
2. آزمایش کامل ادرار، خون و فشار خون
3. ادیومتری یا همان شنوایی سنجی
4. تست قلب و معاینه مغز
5. تست ریه و عکس‌برداری از قفسه سینه
6. معاینه وضعیت سلامت دندان

حداقل سن برای شروع آموزش خلبانی خانم‌ها

دومین شرط ورود به خلبانی عامل سن است، اگرچه امکان آموزش خلبانی برای نوجوانان هم فراهم می‌باشد اما برای شروع آموزش‌ و دریافت مجوز پرواز لازم است تا داوطلبان حداقل ۱۸ سال را داشته باشند.
سومین عامل زبان است، بر اساس اعلام سازمان ICAO تمامی افراد از قبیل خدمه پرواز تا خلبان ها و کنترل کننده های ترافیک هوایی باید دارای سطح مناسبی از دانش زبان انگلیسی باشند. متقاضیان بایستی در طول دوره آموزش و قبل از گرفتن گواهینامه خلبانی، مهارت زبان هوانوردی خود را تا سطح مشخص شده (LEVEL4) ایکائو افزایش دهند.

حداقل قد برای خلبانی بانوان

طبق قوانین FAA هیچ محدودیت خاصی برای قد خلبانان وجود ندارد. مدارس پرواز و خطوط هوایی تجاری، خلبانان را تا زمانی که از نظر فیزیکی قادر به رسیدن به کنترل‌ها و سکان(rudder) در هواپیمای مورد نظر خود باشند، برای آموزش می‌پذیرند. می‌توان از تجهیزات و تغییرات در جهت بهینه کردن(modification) استفاده کرد تا به یک خلبان بسیار کوتاه قد اجازه دهد تا این کارها را انجام دهد ولی اکثر ایرلاین ها حداقل قد ۱۶۵ سانتی‌متر را در نظر می گیرند.

خلبان‌های خیلی قد بلند ممکن است با انواع هواپیماهایی که می‌توانند پرواز کنند نیز محدود شوند. ممکن است نیاز به صندلی‌های سفارشی یا تغییرات هواپیما برای تطبیق با ارتفاع و دستیابی خود داشته باشند. اما اکثر هواپیماهای تجاری دارای صندلی‌های قابل تنظیم هستند که به خلبانان قدبلند کاملاً واجد شرایط این امکان را می‌دهد تا با خیال راحت این هواپیماها را اداره کنند. برخی از خطوط هوایی، ممکن است براساس نوع هواپیماهایی که کار می کنند، سیاست های استخدامی خود را داشته باشند.

موانع حضور زنان در خلبانی

علیرغم پیشرفت‌های قابل توجه، اشتغال بانوان در صنعت هوانوردی بدون مانع نبوده است. در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:

• باورهای سنتی در ارتباط با زنان که مشاغل هوانوردی مختص آقایان است و یک کار مردانه است
• تفاوت دستمزدها
• فقدان فرصت‌های مربیگری و رسیدن به مشاغل مدیریتی برای بانوان چالش های بزرگی را به وجود آورده است.
• علاوه بر این‌ها چالش‌هایی که منحصر به زنان است مثل مرخصی زایمان و مسئولیت های مراقبت از کودک با این حال، صنعت در کنار سازمان ها و نهادهای مختلف، فعالانه به این مسائل رسیدگی می کند.

علیرغم محدودیت‌های ذکر شده در بالا می‌توان به این موضوع هم اشاره کرد که خلبانان زن، به دلیل داشتن دقت بالا و مدیریت خوب از بهترین خلبانان شاغل در ایرلاین‌ها و حتی جزو بهترین اساتید برای آموزش خلبانی هستند. این ویژگی‌های زنان در واقع مزیت بزرگی است که می‌تواند عامل موثری برای حضور بانوان در این عرصه باشد.

راهنمای انتخاب مدرسه خلبانی

اولین آیتم در انتخاب مدرسه خلبانی مناسب، توجه به محیط آموزشی است. بهتر است مرکز آموزشی را انتخاب کنید که سابقه طولانی در صنعت داشته و شناخته شده‌تر هستند، این مراکز اساتید و امکانات آموزشی و تجهیزات بهتری دارند. داشتن شبیه‌ساز پرواز مزیت محسوب می‌شود. همچنین باید آموزشگاه با فرودگاه‌های مناسب برای عملیات پرواز کار کنند.

دومین آیتم بحث هزینه ونحوه پرداخت آن است. هزینه دوره آموزش خلبانی مورد دیگری است که هنگام انتخاب مدرسه پرواز به ذهن می رسد. آموزشگاه‌های پروازی مختلف در تبلیغات خود هزینه‌های متفاوتی را اعلام می‌کنند. نحوه پرداخت هم می‌تواند بسته به سیاست‌های آموزشگاه خلبانی به صورت نقد و اقساط باشد.

معرفی مرکز آموزش خلبانی در ایران

مرکز آموزش خلبانی (ATO)، یک مجموعه آموزشی مورد تایید سازمان هواپیمایی کشوری است که دارای کارکنان متخصص، تجهیزات و محیط مناسب برای ارائه خدماتی نظیر آموزش پرواز، آموزش پرواز با سیمولاتور و آموزش دروس تئوری منطبق بر برنامه‌های آموزشی پرواز هواپیما یا هلیکوپتر ارائه می دهد.

مدرسه خلبانی اویواسکای واقع در تهران زیر نظر سازمان هواپیمایی کشور مشغول به فعالیت است. این مرکز به عنوان اولین آکادمی آنلاین در صنعت هوانوردی ایران می‌باشد. این مجموعه با فراهم کردن شرایط برای آموزش آنلاین توانسته است گامی بزرگ در جهت پیشرفت صنعت هوانوردی کشور بردارد. علاقه‌مندان به پرواز می‌توانند از هر کجای ایران بدون در نظر گرفتن فاصله تا مرکز آموزشی و هزینه‌های رفت و آمد در این کلاس‌ها شرکت نمایند.

دوره‌های آموزشی اویواسکای بدون هیچ محدودیتی برای آقایان و بانوان تشکیل می‌شود و بانوان علاقه‌مند به هوانوردی می‌توانند در دوره‌های آموزش خلبانی برای بانوان و یا سایر رشته‌های هوانوردی شرکت نمایند و با تلاش و پشتکار خود پا به این عرصه مهیج بگذارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر از شرایط ثبت نام آموزش خلبانی برای بانوان و یا درخواست مشاوره رایگان کافی است تا با شماره‌های ۰۲۱۴۴۶۵۰۶۳۳-۰۲۱۴۴۶۷۳۱۷۲ تماس حاصل نمایید. همچنین می‌توانید نظرات و دیدگاه خود را در انتهای این مقاله برای ما ارسال نمایید.